Czym są kosmetyki naturalne? Rozmowa z ekspertem PAT&RUB

Rosnąca popularność kosmetyków organicznych i moda na bycie eko sprawiają, że wiele marek kosmetycznych pozwala sobie na nadużycia. Producenci bardzo chętnie korzystają z potencjału sprzedaży naturalnych produktów, umieszczając na opakowaniu informacje, które sugerują klientowi, że ma do czynienia z kosmetykiem ekologicznym. I tak, na ulotkach polskich kosmetyków można odnaleźć hasła typu Bio+Eco, Naturalny 100%, Pro Eco czy Certyfikat Natury, coraz częściej zdarza się równiez powoływanie na jednostkowe składniki, które posiadają certyfikat Ecocert lub NaTrue. A należy pamiętać, że dwa surowce certyfikowane nie czynią z kosmetyku praparatu ekologicznego.  

Śledzenie tych prób podszywania się pod naturę nie powinno być zadaniem konsumentów, bo to producenci muszą prowadzić uczciwie swoją komunikację marketingową. Warto jednak wiedzieć, że wśród dostępnych na półkach sklepowych polskich marek, prawdziwym pionierem w dziedzinie kosmetyków naturalnych jest firma Aromeda, producent PAT&RUB oraz Naturativ, która posiada 17 ceryfikowanych przez NaTrue kosmetyków, a kilkanaście dalszych jest w procesie certyfikacji.

Prezes firmy Aromeda, Magda Hajduk, tłumaczy, czym tak naprawdę są kosmetki naturalne i jakie wymogi powinny spełniać.

Co sprawia, że moda na naturę jest obecnie tak silnym trendem?

Powrót do natury zaczął się od żywności. Powrót do prostego jedzenia bez polepszaczy spowodował też chęć używania kosmetyków opartych wyłącznie o nisko przetworzone surowce roślinne. Świadomość, że skóra jest największym organem naszego ciała i możemy wchłaniać przez nią kontrowersyjne substancje, działa na korzyść kosmetyków naturalnych. Kosmetyki naturalne potrafią również urzekać aromatem i koić zmysły, co również wpływa na ich popularność.

Co to są kosmetyki naturalne?

Zasady komponowania kosmetyków naturalnych określają wytyczne Komitetu Ekspertów Produktów Kosmetycznych przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy z września 2000 roku. Według wytycznych, za kosmetyk naturalny uważać można produkt otrzymany ze składników pochodzenia naturalnego (roślinnego, zwierzęcego lub mineralnego), uzyskanych przy użyciu metod fizycznych (np. tłoczenia, destylacji, ekstrakcji, filtracji, suszenia). Jest to tzw. niskie przetwarzanie materiału roślinnego i ma na celu zachowanie jak największej ilości wartości odżywczych, pielęgnacyjnych, a czasem również utrwalających. W przypadku komponentów pochodzenia zwierzęcego pozyskiwanie musi następować bez szkody dla zwierząt. 

Jakich składników nie powinny zawierać kosmetyki naturalne?

Chodzi o substancje syntetyczne, chociaż niektóre organizacje certyfikujące (np. Ecocert) dopuszczają 5% syntetyków w składzie, ale tylko wtedy, kiedy pozyskanie danej substancji naturalnie nie jest możliwe, a substancja ta jest kluczowa dla działania kosmetyku. Ważny jest również proces produkcyjny, który powinien być przeprowadzony z poszanowaniem środowiska naturalnego. Aromeda przeprowadza proces certyfikacji swoich produktów z instytucją NaTrue, która nie pozwala na żadne syntetyczne dodatki. 

W składzie kosmetyku naturalnego nie powinno być następujących substancji:

- syntetycznych konserwantów, m.in. parabenów, formaldehydu, donorów formaldehydu (xxx-paraben, Formaldehyde, DMDM Hydantoin, 2-Bromo-2-nitropropane-1,3-diol, Metyloisotiasolinon, Diazolidinyl Urea Imidazolidinyl Urea, 5-Bromo-5-nitro-1,3-dioxane, Quanternium-15);

- barwników syntetycznych (Naturalne są tylko CI 75100 - CI 77947, pozostałe CI są syntetyczne);

- oleju mineralnego, syntetycznej wazeliny, parafiny (Mineral Oil, Paraffinum Liquidum, Paraffin, Isoparaffin, Petroleum, Cera Microcristallina, Vaseline);

- glikolu propylenowego i innych glikoli (Propylene glycol, butylene glycol);

- PEG-ów (substancje z przedrostkiem PEG - glikol polietylenowy - i PPG -glikol polipropylenowy);

- silikonów (Dimethicone, Trimethicone i inne *methicone, Cyclohexasiloxane, Cyclopentasiloxane, trimethylsiloxysilicates, cyclopentasiloxane);

- SLES (Sodium Laureth Sulfate); 

- EDTA;

- butylohydroxytoluenu, butylohydroxyanizol, czyli przeciwutleniaczy (BHT, BHA);

- Etanoloamin (Triethanolamine=TEA, Babassuamide DEA, Cocamide DEA, Cocamidopropylamine Oxide, Coramine, Diethanolamine DEA, Dimethylamine Lauramide DEA, Linoleamide DEA, Oleamide DEA Soy Amide DEA, Stearamide MEA, Undecylenamide DEA);

- karbomerów (Carbomer);

- pochodnych syntetycznych kwasów lub alkoholi tłuszczowych (Isostearyl alcohol);

- syntetycznych, identycznych z naturalnymi i chemicznie modyfikowanych substancji zapachowych (Parfum - niestety naturalna kompozycja ma też nazwę w INCI Parfum).

Jakie wymogi stawia się kosmetykom organicznym?

Kosmetyk organiczny w pierwszej kolejności musi spełniać standardy kosmetyku naturalnego, czyli w pierwszej kolejności musi być naturalnym; dodatkowo musi mieć w swoim składzie około 90 - 95 % surowców z certyfikatem organiczności. Kosmetyki organiczne używają też nazwy bio. Nazwanie kosmetyku naturalnym czy organicznym nawiązuje nie tylko do składu kompozycji, ale i do całego procesu powstawania i produkcji, który musi odbyć się z poszanowaniem środowiska. Kosmetyk naturalny powinien być zapakowany ekologicznie: bez wielowarstwowego opakowania, w opakowania szybko degradowalne.

Czy wszystkie kosmetyki naturalne i organiczne posiadają certyfikaty?

Oczywiście nie. Na przykład firma Aromeda najpierw wprowadza produkt na rynek, a potem go certyfikuje. Proces certyfikacji jest długi, a my chcemy mieć na rynku nowoczesne produkty oparte na nowatorskich naturalnych surowcach. Wiele małych firm rezygnuje również z certyfikacji ze względu na koszty. Czytanie składów INCI  (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) - Międzynarodowe Nazewnictwo Składników Kosmetyków  to podstawa ocenienia czy kosmetyk może mianować się  naturalnym. Niestety nazwy INCI nie są jednoznaczne. Jest bardzo wiele składników kosmetycznych, które mogą być naturalne lub syntetyczne. Przykłady takich substancji to np.: Sodium Lauryl Sulfate, Propanodiol, Tocopherol, Glycerin, Dihydroxyacetone, Citric Acid, Parfum. Dlatego posiadanie certyfikatu jednej z organizacji wymienionej powyżej jest pożądane dla konsumentów.

Czy produkcja kosmetyków naturalnych jest droższa niż konwencjonalnych?

Przeważnie tak. Na fakt, że kosmetyki naturalne są droższe wpływa głównie koszt surowców i certyfikacji. Praktycznie wszystkie najtańsze surowce kosmetyczne są niedozwolone w produkcji kosmetyków naturalnych lub mogą być używane w niskim procencie. Oleje roślinne są kilka razy droższe od oleju mineralnego, a te z ekologicznym certyfikatem potrafią być kilkukrotnie droższe od zwykłych. Produkcja też jest droższa bo wymaga większej pieczołowitości i uwagi. Droższe, bo bardziej czasochłonne jest opracowanie receptur. Różnica między tańszym a droższym kosmetykiem naturalnym czy ekologicznym wynika najczęściej z jego mniej lub bardziej bogatej kompozycji oraz użytych substancji aktywnych. Kosmetyk naturalny tak jak konwencjonalny może być bardziej lub mniej zaawansowany technologicznie, mieć złożony lub prosty skład.

Kosmetyki naturalne PAT&RUB można kupić w sieci perfumerii Sephora oraz w sklepie internetowym marki.